در بسیاری از مقالات اختلالات روحی و عاطفی چون استرس و اضطراب را یکسان دانسته وتفاوتی بینشان قائل نشده اند. در صورتیکه در علم روانشناسی استرس با اضطراب کاملا از هم متفاوت هستند. علائم و نشانه های استرس و اضطراب تقریبا بهم نزدیک هستند ولی تفاوت آنها در عامل استرس و اضطراب است. راههای درمان استرس و اضطراب نیز در بیشتر موارد با هم متفاوت است.در ادامه با مواردی روبرو خواهید شد که تفاوت استرس و اضطراب را بیشتر نشان خواهد داد.
دلایل بروز استرس و اضطراب
عوامل ارثی و ژنتیکی، حوادث کودکی، عوامل زیست شناختی و جسمانی، عوامل محیطی و اجتماعی (زلزله، سیل، مشکلات خانوادگی) و … از جمله مواردی هستند که می‌توانند سبب ایجاد استرس و اضطراب در شرایط مختلف شوند.
استرس احساس تنش عاطفی یا فیزیکی است که می تواند ناشی از هر رویداد یا فکری باشد که باعث احساس ناامیدی، عصبانیت یا عصبی بودن می شود.در بازه زمانی کوتاه، استرس می‌تواند مثبت باشد، مانند زمانی که به شما کمک میکند از خطر اجتناب کنید اما زمانی که استرس برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، ممکن است به سلامتی شما آسیب برساند.
اولین قدم برای کنترل استرس، شناخت علائم استرس است. اما تشخیص علائم استرس ممکن است سخت تر از آن چیزی باشد که فکر می کنید. بسیاری از ما آنقدر به استرس عادت کرده‌ایم که اغلب تا زمانی که به نقطه شکست نرسیده‌ایم نمی‌دانیم استرس داریم.
علائم و نشانه های استرس
استرس، واکنش بدن به موقعیت های مضر است، هنگامی که احساس خطر می کنید یک واکنش شیمیایی در بدن شما رخ می دهد که به شما اجازه می دهد به گونه ای عمل کنید تا از آسیب جلوگیری کنید.
استرس می تواند تمام جنبه های زندگی شما از جمله احساسات، رفتارها، توانایی تفکر و سلامت جسمانی شما را تحت تاثیر قرار دهد. هیچ بخشی از بدن مصون نیست. اما، از آنجا که افراد استرس را به طور متفاوتی کنترل می کنند، علائم استرس می تواند متفاوت باشد. علائم ممکن است مبهم و یا ناشی از بیماری باشد.
به صورت جزئی تر علائم ونشانه های استرس در چند بخش عاطفی، فیزیکی ،شناختی و رفتاری نمود پیدا میکند در زیر به چند مورد از عوارض استرس در هر یک از این حوزه ها پرداخته شده است.
- ناامیدی، بدخلق شدن ،حس بدن نسبت به خود،تنهایی، حس بی ارزشی و افسردگی
- ناراحتی معده، افزایش ضربان قلب، بی خوابی، کاهش ویا از دست دادن میل جنسی،سردی یا عرق کردن دست ها و پاها
- نگرانی دائمی، فراموشی و بی نظمی ،ناتوانی در تمرکز
- جویدن ناخن، عدم تمرکز، استفاده از مواد مخدر،اشتهای زیاد و یا بی اشتهایی
اضطراب چیست؟
اضطراب (دلهره و یا تشویش) یک احساس ناخوشایند، نامعلوم و مبهم با چاشنی ترس و نگرانی است که علت مشخصی ندارد و منجربه حس عدم اطمینان و درماندگی و بزرگنمایی خطر در نظر فرد می شود در صورتی که این احساسات برای مدت طولانی در زندگی فرد جا باز کند نیاز به جدی گرفته شدن و درمان دارد لازم به ذکر است که اضطراب می تواند از دوران کودکی یا نوجوانی شروع شود و تا بزرگسالی ادامه پیدا کند.
مطلب مرتبط: درمان اضطراب
علائم و نشانه های اضطراب
افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی اغلب نگرانی، ترس شدید و بیش از حد و مداوم در مورد موقعیت های روزمره دارند که در عرض چند دقیقه به اوج خود می رسند. از علائم اضطراب می‌توان به تپش قلب، بی‌قراری، خستگی، بی‌خوابی، تنگی نفس، اختلال در تمرکز و حافظه اشاره کرد. اختلالات اضطرابی زیادی وجود دارند از جمله اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی فوبیاهای خاص و اختلال اضطراب جدایی واین بدان معنی است که یک فرد می تواند به بیش از یک اضطراب مبتلا باشد. گاهی اوقات اضطراب ناشی از یک وضعیت پزشکی است که نیاز به درمان دارد.
- اختلال اضطراب ناشی از یک وضعیت پزشکی شامل علائم اضطراب یا وحشت شدید است که مستقیماً ناشی از یک مشکل سلامت جسمی است.
- اختلال اضطراب فراگیر شامل اضطراب و نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد فعالیت ها یا رویدادها – حتی مسائل عادی و معمولی است.
- اختلال پانیک شامل دوره های مکرر احساس ناگهانی اضطراب و ترس یا وحشت شدید است که در عرض چند دقیقه به اوج خود می رسد که می تواند با درد و مشکل در بخش هایی از بدن همراه باشد.
- اختلال اضطراب اجتماعی شامل سطوح بالایی از اضطراب، ترس و اجتناب از موقعیت های اجتماعی به دلیل احساس خجالت، خودآگاهی و نگرانی در مورد قضاوت شدن یا نگاه منفی دیگران است.
آیا استرس همان اضطراب است؟
زمانی که فرد در شرایطی قرار دارد که منجر به تجربه دوباره ی استرس می شود در این صورت ممکن است دچار آسیب های روحی، روانی و جسمانی شود و اگر فرد در همین حالت باقی بماند دچار استرس مزمن می شود
تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهند که اضطراب در طبقات کم درآمد و افراد میانسال و سال‌خورده نسبت به بقیه افراد بیشتر دیده میشود چرا که توانایی برون رفت از حل حالات دلهره آور و تشویشی که یکباره رخ می دهد را ندارند.
به عقیده ی روان‌شناسان، اضطراب مرحلهٔ پیشرفتهٔ استرس مزمن است و زمانی که این اختلال اضطراب باعث رنجش و ناراحتی اطرافیان شود به مانعی برای رسیدن به اهداف زندگی فرد تبدیل می شود که در نهایت به بهداشت روانی فرد صدمه وارد می کند.
اضطراب زمانی بروز میکند که شرایط و عوامل استرس‌زا در زندگی افراد بیش از حد طولانی شود یا به طور مکرر رخ دهد. زمانیکه سیستم اعصاب مرکزی بدن همچنان دستور به حالت آمادگی بدن را صادر نماید(حالت استرس) و فرد همواره در حالت آماده باش باقی بماند فرسودگی وکاهش انرژی در بدن باعث تغییر موضع استرس به اضطراب خواهد شد که با پیامدهای روحی، روانی و جسمانی قویتری نمود پیدا میکند.
در بعضی مواقع تفاوت بین استرس و اضطراب بسیار جزئی تر میشود و تفکیک این دو از هم را سخت می کند برای مثال مدرسه می تواند هم باعث استرس شود هم اضطراب، زمانی که فرد در مدرسه دچار استرس است اگر این مشکل را حل نکند به شکل پیشرفته تر یعنی اضطراب خودنمایی خواهد کرد.
زمانی که فرد دچار اضطراب است مدام احساس نگرانی و تشویش نسبت به موضوعی را دارد که هنوز رخ نداده و نگران است که در صورت اتفاق افتادن چه واکنشی نشان دهد مثل ترس از نگرانی یا بیمار شدن عزیزان، ترس از سوختن غذا و… اما زمانی که فرد دچار استرس است علت استرس برخلاف اضطراب کاملا مشخص است.
کلام آخر
علل اختلالات اضطرابی به طور کامل شناخته نشده اما تجربیات زندگی مانند رویدادهای آسیب زا باعث ایجاد اختلالات اضطرابی در افرادی می شوند که از قبل مستعد اضطراب هستند، صفات ارثی نیز می تواند یک عامل باشد اما ادر اختلال استرس عامل استرس زا مشخص است.
در این مطلب به بررسی تفاوت استرس با اضطراب پرداختیم. در صورت داشتن هرگونه سوال در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا کارشناسان مرکز سنا مشاور در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان باشند. امیدواریم این مطلب برای شما سودند واقع شده باشد.
-
- تفاوت استرس با اضطراب چیست؟
- اولین قدم برای کنترل استرس چیست؟
- تعریف اضطراب چیست؟
